Translate

vrijdag 7 maart 2014

Nu weet je (bijna) alles over gorgonzola (varkenshaasje in gorgonzolasaus)

Gorgonzola zoals je hem wellicht niet eerder zag. Héél pikant!

In het noorden van Italië, de regio Lombardije, ligt het plaatsje Gorgonzola. Nu zul je misschien denken dat hier de gorgonzola vandaan komt. Ja. Dat dacht ik ook. Dat schijnt echter niet zo te zijn. Of, laat ik het zo zeggen: de meningen zijn hier over verdeeld. Feit is in ieder geval dat er momenteel in Gorgonzola géén gorgonzola meer wordt gemaakt. Dat gebeurt elders in Lombardije, in de provincies  Brescia, Bergamo, Novara, Padua en Milaan bijvoorbeeld.

Waar de gorgonzola tegenwoordig precies wordt gemaakt, is niet aan willekeur onderhevig. De kaas heeft het DOP-kenmerk: denominazione di origine protetta. Dit is een kenmerk dat gegeven wordt aan streekproducten die volgens een vast procedé en in een specifiek gebied geproduceerd worden. Zo wordt het kenmerk in Italië ook gegeven aan bekende producten zoals de Parmigiano Reggiano (Parmezaanse Kaas) en Prosciutto di Parma (Parma ham).

In de praktijk betekent dit dat, in het geval van de gorgonzola, geen andere kaasproducent in (in ieder geval) Europa zijn kaas die naam mag geven tenzij de kaas in de vastgestelde provincies én volgens de vastgestelde procedures wordt gemaakt, zoals de:

·         Una Pasta methode, of de
·         Due Paste methode.

De Due Paste methode is de traditionele methode die je nog maar weinig tegenkomt. Deze methode is gebaseerd op de manier waarop de gorgonzola ooit, naar alle waarschijnlijkheid, is ontstaan:  met wrongel uit zowel de avondmelk als de ochtendmelk (wrongel is het samenklonteren van de eiwitten in de melk als hier zuursel en stremsel aan wordt toegevoegd). Deze wrongels worden om de beurt, en laag voor laag, op elkaar gelegd, met de avondwrongel in het midden.

Het verhaal gaat namelijk dat een boer:

Ø   hetzij uit de melk van vermoeide koeien, die uitgeput waren van het lopen naar hun alpenweiden, ’s avonds wrongel had gemaakt en dit was vergeten te verwerken en de volgende dag stiekem bij de ochtendwrongel had gestopt, waarna het was gaan schimmelen. Of:
Ø  Hetzij zelf héél moe was en ’s avonds wrongel had gemaakt, in slaap was gevallen en dit de volgende dag stiekem bij de ochtendwrongel had gestopt, waarna het was gaan schimmelen.

Hoe dan ook: het resultaat was een stevige schimmelkaas die in eerste instantie de naam ‘Stracchino Verde’ (Groene Moeheid) kreeg.

Er wordt nog steeds kaas volgens deze methode gemaakt, maar je komt hem dus niet zo snel tegen. Deze variant is een stuk steviger van smaak, en lijkt alleen in de verte nog op die andere gorgonzola, namelijk de gorgonzola die gemaakt wordt volgens de una pasta methode.

Dit kun je ook maken met gorgonzola...
Bij de una pasta methode wordt  de kaas gemaakt uit 1 wrongel en geproduceerd uit volle koemelk van (vaak) een enkele melkbeurt. De wrongel wordt in grote vaten gemengd met de toevoeging van melkzuurbacteriën, stremsel en penicillinesporen. Vervolgens krijgt het meerdere zoutbaden om een mooie rode korst te fabriceren. Tijdens het rijpen wordt de schimmel binnen in de gorgonzola verspreid door met RVS-pinnen in de kaas te steken.

(Als je goed oplet vind je deze kleine prikgaatjes in je gorgonzola!)

De Una Pasta gorgonzola is veel milder van smaak dan de Due Paste, en ook veel populairder (en bekender). Bovendien is de productiemethode een stuk efficiënter en sneller. Zo moet de Due Paste minstens een jaar rijpen, en is de Una Pasta na ongeveer een half jaar al rijp.

Om deze twee manieren van kaasmaken te beschermen hebben de Italianen de ‘Consorzio per la Tutela del Gorgonzola’ opgericht, een vereniging van gorgonzolamakers die er gezamenlijk voor zorgen dat de kwaliteit van deze heerlijke kaas gewaarborgd blijft. Hun kazen herken je aan het logo met de letter ‘CG’.

Goed…. En nu is het tijd om iets lekkers te maken met dit kaasje! Het recept van vandaag is er eentje die ik al tijden geleden aan jullie had beloofd:

Varkenshaas in gorgonzolasaus met salie (2 personen)


·         150 gram varkenshaas, in plakjes van circa een halve cm dik
·         250 gram verse pasta (bijv. tagliatelle)
·         Circa 6 blaadjes salie, in dunne reepjes
·         100 gram gorgonzola (niet te pittige), in blokjes
·         300 ml witte wijn
·         2 knoflooktenen in plakjes
·         Versgemalen peper

De bereiding:
1.       Zet een ruime pan op met water en een beetje zout.
2.       Bak de varkenshaasjes in een hapjespan kort bruin in wat boter of olijfolie. Ze moeten nog rauw blijven van binnen.
3.       Haal de plakjes varkenshaas uit de pan, en bewaar ze op een bord. Bak in de braadpan de knoflook zachtjes aan met de salie.
4.       Voeg de gorgonzola en de wijn toe. En laat de kaas zachtjes smelten in de wijn.
5.       Laat de saus lekker borrelen, en laat het een beetje indikken. De saus moet niet te waterig zijn, maar lekker romig en dikkig zijn.
6.       Gooi de pasta in de pan en kook deze gaar. Giet de pasta af.
7.       Voeg dan de varkenshaasjes toe aan de saus met gorgonzola. Laat ze nog heel even mee pruttelen, maar serveer de saus over de pasta als de varkenshaas van binnen nog licht rosé is. Je weet niet wat je proeft!

Ook lekker met snijbiet (en zonder pasta)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten